Wat is Dystonie? Verschillende soorten en diagnose

profiel-foto
Joaquin Farias PHD, MA, MS

Dystonie, een neurologische bewegingsstoornis, uit zich in onwillekeurige spiersamentrekkingen die resulteren in langzame, zich herhalende bewegingen en af en toe ongemak. Net als de talloze vormen die deze aandoening aanneemt, kan dystonie invloed hebben op een enkele spier, spiergroepen of het hele lichaam, waarbij de ernst van de symptomen per individu verschilt.

Neurologische complexiteit ontrafelen

Dystonie wordt gedefinieerd als onbedoelde spiersamentrekkingen en kan onafhankelijk of als gevolg van andere aandoeningen ontstaan, soms met erfelijke wortels. Als de oorzaak van de symptomen bekend is, wordt de aandoening Secundaire Dystonie genoemd. Als er geen oorzaak bekend is, wordt de aandoening geclassificeerd als Primaire Dystonieën (idiopathisch).

De indicatoren ontcijferen: Een spectrum van dystonische symptomen

De eerste symptomen kunnen subtiel zijn, optreden na inspanning of stress en na verloop van tijd geleidelijk intenser worden. De symptomen variëren van af en toe voetkrampen, onregelmatige voetbewegingen en een slechter handschrift tot onwillekeurig draaien van de nek, oncontroleerbaar knipperen met de ogen, oogtrillingen, beven en spraakproblemen. De evolutie van dystonie ziet intermitterende bewegingen tijdens stress evolueren naar zichtbare houdingen, zelfs tijdens ontspanning.

Harmonie in Verscheidenheid: De taxonomie van Dystonie

Dystonie komt voor op alle leeftijden en kan worden ingedeeld in de categorieën beginnend en beginnend bij volwassenen. Vroeg beginnende dystonie ontstaat vaak in de ledematen en verloopt met schommelingen gedurende de dag. Het begin bij volwassenen richt zich meestal op aangrenzende lichaamsdelen, voornamelijk de nek en gezichtsspieren. De classificatie omvat twee assen: klinische kenmerken (leeftijd, aangedaan gebied, specifieke kenmerken, geassocieerde problemen) en oorzaken (bekend of onbekend, genetisch of interindividuele verschillen in de structuur en morfologie van de hersenen).

Lichaamsregio's en dystonische variëteiten verkennen

Dystonie komt in verschillende vormen voor. Gegeneraliseerde dystonie heeft invloed op het hele lichaam, terwijl focale dystonie zich lokaliseert naar specifieke gebieden. Multifocale dystonie heeft betrekking op niet-verwante lichaamsdelen, segmentale dystonie heeft invloed op aangrenzende delen en hemidystonie heeft betrekking op dezelfde kant van arm en been. Bekende vormen van focale dystonieën zijn Hand focale dystonieën (handkramp), Cervicale dystonie/ spasmodische torticollis, die de nekspieren aantasten, en Blefarospasme. Dit veroorzaakt onwillekeurig knipperen met de ogen, wat leidt tot "functionele blindheid".

Craniale dystonie beïnvloedt de hoofd-, gezichts- en nekspieren en gaat soms gepaard met blefarospasme, het zogenaamde Meige-syndroom. Oromandibulaire dystonie Heeft betrekking op de kaak-, lippen- en tongspieren en beïnvloedt de spraak en het slikken. Spasmodische dysfonie richt zich op de stembandspieren, wat leidt tot gespannen spraak.

Taakspecifieke dystonieën: Een gericht onderzoek

Parallel aan Muzikant-Focale dystonieën, Taakspecifieke focale dystonieën ontstaan tijdens bepaalde activiteiten. Een voorbeeld hiervan is schrijfkramp die de hand- en onderarmspieren aantast tijdens het schrijven. Deze focale dystonieën, die lijken op typistenkramp of pianistenkramp, onderstrepen de unieke uitdagingen die dystonie tijdens specifieke taken met zich meebrengt.